Liquiditeit

Liquiditeit is een financiële spilfiguur uit de bedrijfskunde (BWL). Het wordt vaak gebruikt in Controlling om te zien of bedrijven nog steeds solvabel zijn. Het is voor banken van groot belang om in het kader van de balansanalyse liquiditeits kerncijfers te verwerken, omdat deze een liquiditeitstekort aan het licht kunnen brengen. De controller is echter ook niet blij met te veel liquiditeit in de onderneming, omdat dit kan leiden tot een verlies van winstgevendheid. In de kwalitatieve bedrijfsanalyse gaan de banken daarom na of de onderneming in kwestie nog over vrije liquiditeitsreserves of vrije kredietlijnen beschikt. Er zijn verschillende kengetallen voor het meten van de liquiditeit van een onderneming. De liquiditeitsratio’s zijn de meest bekende berekening.

Eerste graad:

Geldmiddelen en kasequivalenten / kortlopende verplichtingen (schuld)

Deze berekening toont aan in welke mate een onderneming haar kortetermijnverplichtingen alleen met haar liquide middelen kan dekken.

Tweede graad:

Vlottende activa en kortlopende vorderingen/kortetermijnverplichtingen

Derde graad:

Vlottende activa / kortlopende verplichtingen

Het belang van liquiditeit heeft de banksector beïnvloed, vooral sinds de financiële crisis van 2008, en daarom heeft de ECB geprobeerd de banken te beschermen tegen liquiditeit. Deze verbintenis is ten uitvoer gelegd met de in Bazel III vastgestelde regelgeving. Dit heeft geleid tot de invoering van nieuwe ratio’s als minimumvereisten voor het liquiditeitsbeheer, die bedoeld zijn om een gebrek aan liquiditeit bij de kredietinstellingen te voorkomen.

Liquiditeit is een investeringscriterium en vormt samen met winstgevendheid en veiligheid de “magische investeringsdriehoek”. Als het gaat om de liquiditeit, komen er twee vragen naar voren. Hoe snel kan de belegger zijn investering weer in kapitaal omzetten? En welke kosten zijn daarmee gemoeid?

Hoe snel is het geld beschikbaar?

Werkloosheid, een echtscheiding of ziekte - verschillende scenario’s en betalingsverplichtingen kunnen ertoe leiden dat de inkomenssituatie verandert en het inkomen niet langer toereikend is om alle kosten te dekken. Onverwachte uitgaven zoals de kosten van de zorg voor een zorgbehoevend familielid kunnen ook leiden tot een tijdelijk liquiditeitstekort. In deze situatie is het belangrijk om liquiditeit te voorkomen en snel toegang te hebben tot uw financiële reserves om insolventie te voorkomen.

De verschillende beleggingen verschillen in de mate van liquiditeit die ze bieden. Verworven vastgoed is bijvoorbeeld uiterst ongunstig om zo snel mogelijk te worden geliquideerd. De verkoop van een huis of condominium brengt een relatief grote inspanning met zich mee. Zelfs als de transactie soepel verloopt, moet er ten minste drie maanden worden ingeschat voordat het geld in andere handen overgaat. Er wordt dus een maximum aan snelle liquiditeit geboden door beleggingsvormen zoals een eenvoudige spaarrekening of aandelenbezit. De reserves kunnen meestal binnen één dag in contanten worden omgezet.

Hoeveel kost het om de activa te liquideren?

De liquiditeit is direct gerelateerd aan de winstgevendheid, een andere factor in de magische investeringsdriehoek. In de regel geldt dat hoe hoger de liquiditeit van een investering, hoe lager het rendement. Een call depositorekening bijvoorbeeld biedt de spaarder veel flexibiliteit, maar levert meestal de laagste rente op. Maar liquiditeit kan ook een negatief effect hebben op de winstgevendheid van langetermijninvesteringen. Dit is het geval als een vervroegde liquidatie extra kosten of beleggingsverliezen met zich meebrengt.

Een typisch voorbeeld is de levensverzekering. Als u deze investering in de eerste jaren na het afsluiten van de polis liquideert, kunt u tot 50 procent van uw gestorte verzekeringspremies verliezen. Op dat moment wordt een groot deel van de deposito’s nog steeds gebruikt om de verzekeringskosten en de provisie van de verzekeringsagent te dekken.

Vermindering van het risico door middel van liquiditeitsreserves

Om het liquiditeitsprobleem van een belegging te voorkomen, zijn er twee beleggingsstrategieën opgesteld met betrekking tot de liquiditeitsplanning:

Opbouw van een financiële buffer voor de korte termijn liquiditeit

Spreiding van spaartegoeden over beleggingen met een verschillende liquiditeit

Zodra een belegger duidelijk heeft gemaakt hoeveel geld hij of zij per maand minder vaste kosten en kosten van levensonderhoud voor investeringen kan gebruiken, is het zinvol om een financiële buffer op te bouwen. Dit zijn direct beschikbare beleggingen die op een spaarrekening of een rentedragende rekening worden gestort. De behoefte aan liquiditeit varieert van persoon tot persoon. Veel deskundigen bevelen reserves aan die overeenkomen met het normale inkomen van 3 tot 6 maanden. Dit kan worden gebruikt om veel tijdelijke tekorten op te vangen.

U wint ook tijd om bijvoorbeeld moeilijk te verkopen activa in contanten om te zetten.

Diversificatie van de vaste activa

De financiële buffer is alleen voldoende om kortstondige knelpunten te overbruggen. Om een grotere solvabiliteit op lange termijn te garanderen, is de toegang tot de eigenlijke vaste activa van essentieel belang. Als de beleggingsportefeuille echter alleen bestaat uit tamelijk illiquide activa zoals beleggingen in closed-end fondsen of levensverzekeringen, heeft de belegger een probleem. Daarom is een van de principes van vermogensbeheer het verdelen van het spaarkapitaal over verschillende beleggingsvormen met een verschillende mate van liquiditeit. Op deze manier worden langetermijninvesteringen met een hoog rendement beschermd en blijft de korte termijn liquiditeit gegarandeerd.

Herstructurering vaste activa

Er is nog een ander argument voor de verdeling van de activa in liquide en illiquide activa. De kapitaalmarkten zijn voortdurend in beweging. Het is eenvoudigweg onmogelijk te voorspellen hoe de algemene economische situatie zich over tien of twintig jaar zal ontwikkelen. Zo heeft het lage rentebeleid van de centrale banken een directe invloed op het rendement van de traditionele spaardeposito’s. Vloeibare activa hebben het voordeel dat investeerders op elk moment kunnen reageren op veranderende omstandigheden en, indien nodig, kapitaal kunnen verschuiven naar investeringen met een meer lucratief rendement.

Onroerend goed in speciale gevallen

Toegegeven, onroerend goed, zoals een levensverzekering of een closed-end fonds, is een van de meer illiquide beleggingen. Deze vorm van investeren biedt echter nog steeds enkele opmerkelijke voordelen op het gebied van liquiditeit. De verkoop kost wel tijd. Maar de waardestijging kan al na tien of twintig jaar aanzienlijk zijn, zodat een vroege verkoop soms niet zo’n grote invloed heeft op de winstgevendheid als bij een levensverzekering. Ten tweede kan er op elk moment een hypotheek worden afgesloten op een onroerend goed om de liquiditeit te waarborgen. Natuurlijk zijn er kosten verbonden aan het verhypothekeren. Een vergelijking tussen de hypotheekrente en de normale leentarieven levert hier informatie op over welke lening het verstandigste alternatief is. Het voordeel van het onroerend goed is in ieder geval dat het, afhankelijk van de waarde ervan, soms ook een hoge liquiditeitsbehoefte kan dekken.